Nuclear Fusion Breakthrough: स्वच्छ ऊर्जेच्या दिशेने मोठे पाऊल घेणार

Nuclear fusion technology मध्ये 2025 मध्ये अनेक groundbreaking achievements झाल्या आहेत. जर्मनीच्या Wendelstein 7-X reactor ने 43 सेकंदांपर्यंत plasma contained केले आहे. तसेच Britain च्या JET reactor ने 60 सेकंदांचा नवा record स्थापित केला. US च्या General Atomics team ने 70 वर्षांच्या जुन्या Greenwald limit समस्येचे समाधान केले आहे. SMART tokamak ने पहिला plasma successfully generate केला. हे सर्व breakthroughs clean energy च्या dream ला reality जवळ आणत आहेत. Commercial fusion power 15-20 वर्षांत possible होऊ शकते. 

2025 हे nuclear fusion technology साठी milestone वर्ष ठरत आहे. जगभरातील संशोधन केंद्रांनी अनेक record-breaking achievements केल्या आहेत जी आपल्याला limitless, clean energy च्या dream जवळ आणत आहेत.

जर्मनीच्या advanced Wendelstein 7-X stellarator ने मे 2025 मध्ये नवीन record स्थापित केला. या reactor ने superheated plasma ला 43 सेकंदांपर्यंत magnetically contained ठेवले. हे पूर्वी शक्य झालेल्या duration पेक्षा अनेक गुणा जास्त आहे.

याच काळात, Britain च्या Joint European Torus (JET) reactor ने तर आणखी मोठा milestone गाठला. Oxford जवळील या reactor ने plasma ला 60 सेकंदांपर्यंत stable ठेवले. हे results अजून scientific journal मध्ये publish होणार आहेत.

अमेरिकेतील General Atomics च्या team ने fusion energy मधील एक major obstacle सोडवले आहे. 70 वर्षांपासून वैज्ञानिक "Greenwald limit" या problem शी झगडत होते. हा limit plasma density चा maximum threshold दर्शवतो ज्यापलीकडे reactor unstable होते.

आता या team ने Greenwald limit पेक्षा 20% जास्त density सह stable plasma create केले आहे. त्याचप्रमाणे confinement quality 50% चांगली मिळवली. Nature journal मध्ये प्रकाशित हा अभ्यास commercial fusion reactors साठी game-changer ठरू शकतो.

University of Seville च्या SMART tokamak ने आपला पहिला plasma successfully generate केला आहे. हा unique spherical tokamak negative triangularity plasma shapes demonstrate करतो, जे enhanced performance देते आणि instabilities suppress करते.

Professor Manuel García Muñoz यांच्या मते, "हे SMART approach compact fusion reactors साठी potential game changer आहे". Negative triangularity design future fusion power plants साठी attractive fusion performance आणि power handling देते.

AI Integration :

Commonwealth Fusion Systems, Princeton Plasma Physics Laboratory आणि Oak Ridge National Laboratory यांनी मिळून HEAT-ML नावाचे AI tool विकसित केले आहे. हे system fusion plasma heat ला milliseconds मध्ये identify करू शकते, जे पूर्वी 30 मिनिटे घेत असे.

Cambridge च्या nuclear engineer Tony Roulstone च्या मते, commercial fusion power आता फक्त 15-20 वर्षांवर आहे. Superconducting electromagnets हे key technology ठरत आहेत जी या progress ला accelerate करत आहेत.

हे breakthroughs climate change च्या fight मध्ये revolutionary ठरू शकतात. Fusion power practically limitless, carbon-free energy देऊ शकते, greenhouse gases न उत्पन्न करता आणि long-lived radioactive waste न निर्माण करता.

2025 मधील हे achievements दाखवतात की fusion energy हा आता engineering challenge आहे, केवळ science fiction नाही.